Beluister dit artikel in audio 🔈
Stel je voor: de zon op je gezicht, wind in je haren en het roer in je handen. Klinkt goed, toch? Maar voordat je het wilde water opgaat, is het handig (en soms verplicht) om een vaarbewijs te hebben. Niet elke boot vraagt erom, maar vaar je met een wat groter of sneller exemplaar? Dan kom je al snel uit bij vaarbewijs 1 of 2.
Er zijn verschillende soorten vaarbewijzen, maar welke heb je nou écht nodig? In deze blog leggen we je het verschil tussen vaarbewijs 1 en 2 uit, zodat jij straks met vertrouwen het water op kunt. Wil je weten of je überhaupt mag varen zonder vaarbewijs? Check dan deze blog over varen zonder vaarbewijs.
Wat is het verschil tussen vaarbewijs 1 en vaarbewijs 2?
Laten we bij het begin beginnen:
Vaarbewijs 1 is bedoeld voor het varen op rivieren, kanalen en meren – oftewel: het binnenwater. Daarmee mag je dus langs dorpen en steden varen.
Vaarbewijs 2 is net wat geavanceerder. Daarmee mag je óók op de grotere open wateren, zoals de Waddenzee, het Markermeer of het IJsselmeer varen.
Het verschil tussen vaarbewijs 1 en 2 zit dus vooral in de vaargebieden: binnenwater versus groot zoet water of kustwater. En ja, vaarbewijs 2 is net een tikkie uitdagender qua theorie, want je gaat ook wilder water op en moet dus ook meer kennis hebben, maar het is niet onmogelijk.
Wil je het verschil tussen vaarbewijs 1 (klein vaarbewijs) en vaarbewijs 2 (groot vaarbewijs) zien? Bekijk dan onze video:
En neem ook meteen een kijkje bij de videocursus die je voorbereidt op het vaarbewijs 1.
Alles over vaarbewijs 1
Laten we nu dieper ingaan op vaarbewijs 1. Want wanneer heb je het nodig? En wat mag je er eigenlijk mee?
Wanneer heb je een vaarbewijs 1 nodig?
Je hebt vaarbewijs 1 nodig als je boot harder kan dan 20 km/u óf langer is dan 15 meter (maximaal 25 meter). En ja: dat geldt dus ook voor een jetski die als een malle over het water scheurt. En ja, het geldt ook als je in een boot gaat die harder kan dan 20 km/u, terwijl je maar 10 km/u vaart.
Niet elke boot valt hieronder. Een klein motorbootje? Daar heb je vaak geen vaarbewijs voor nodig. In deze blog leggen we precies uit wanneer je een vaarbewijs nodig hebt.
Wat mag je met vaarbewijs 1?
Met vaarbewijs 1 mag je varen op rivieren en kanalen en kleine meren. Je mag met motorboten, speedboten en jetski’s varen, zolang ze onder de categorie ‘klein vaarbewijs’ vallen. Geen containerschip dus 😉
Alles over vaarbewijs 2
Heb je zin in varen en droom je van grotere avonturen op grote meren en binnenwateren? Dan is vaarbewijs 2 een goede stap. Het examen is iets pittiger, want je leert onder andere over getijden en kaartlezen.
Wanneer heb je een vaarbewijs 2 nodig?
Je hebt vaarbewijs 2 nodig als je op de grotere open wateren wilt varen, zoals:
de Eems/Dollard
de Waddenzee
het IJsselmeer
het Markermeer
het IJmeer
de Oosterschelde en Westerschelde
Wat mag je met vaarbewijs 2?
Met vaarbewijs 2 mag je (bijna) overal varen waar je met een pleziervaartuig mag komen. Dat zijn dus onder andere grote meren en grote binnenwateren – je bent vrij(er) om te gaan waar je wilt.
Welk vaarbewijs heb ik nodig?
Dat hangt af van:
Je boot (lengte, snelheid)
Waar je wilt varen (grote meren en wateren)
Hoe avontuurlijk je bent (rondje stadsgracht of toch een tocht over het IJsselmeer?)
Als je alleen op binnenwater wilt varen, is vaarbewijs 1 vaak genoeg.
Hoe kun je vaarbewijs 1 en 2 halen?
Een vaarbewijs halen lijkt misschien spannend, maar het is echt goed te doen — zéker met de juiste voorbereiding.
Zo doe je dat:
Stap 1: kies wat je nodig hebt: vaarbewijs 1, 2 of allebei?
Wil je alleen op binnenwater varen of ook op grotere meren? Voor binnenwater is vaarbewijs 1 voldoende. Wil je ook bijvoorbeeld het IJsselmeer op? Dan heb je óók vaarbewijs 2 nodig.
Stap 2: start met de theorie
Voor zowel vaarbewijs 1 als 2 geldt dat je een theorie-examen moet afleggen. Je hoeft géén praktijkexamen te doen (hoera!), maar de theorie is wel serieus: verkeersregels op het water, borden, stromingen, voorrangssituaties, techniek en (voor vaarbewijs 2) ook navigatie, kaartlezen en getijden.
Wat kun je verwachten?
Vaarbewijs 1: vooral gericht op vaarregels, veiligheid, betonning en voorrang op rivieren, kanalen en meren.
Vaarbewijs 2: verdieping van vaarbewijs 1, met nadruk op navigatie, positiebepaling, peilingen en het lezen van zeekaarten.
Wil je weten hoe je het beste leert voor je vaarbewijs? Lees dan deze blog met studietips.
Stap 3: kies een goede leermethode
Iedereen leert anders. Sommigen zweren bij een dik boek, anderen hebben liever beeld en uitleg. Wat past bij jou?
Online videocursus: ideaal als je visueel bent ingesteld. Je krijgt uitleg met animaties, voorbeelden en oefenvragen. Superhandig als je geen zin hebt om droge theorieboeken door te ploegen. Check hier onze online videocursussen voor je vaarbewijs 1.
Theorieboeken: goed voor wie graag markeert, terugbladert en alles op papier heeft.
Oefenexamens: onmisbaar! Je leert hoe de vragen gesteld worden én waar je nog moet bijschaven. Vaak lijken de oefenvragen sterk op het echte examen.
Leer in blokken: verdeel je leerstof over meerdere dagen. Een uurtje per dag is vaak effectiever dan vijf uur achter elkaar knallen (en daarna alles weer vergeten).
Stap 4: Plan je theorie-examen
Zodra je je klaar voelt, kun je het examen inplannen via het CBR. Let op: vaarbewijs 1 en 2 zijn twee aparte examens, dus je moet je voor beide apart aanmelden.
Duur examen: ongeveer 60 minuten
Aantal vragen: vaarbewijs 1: 40 vragen (en je moet 56 van de 80 punten halen). Vaarbewijs 2: 27 vragen (en je moet 35 van de 50 punten halen), met meer focus op navigatie, inclusief kaartvragen.
Stap 5: geslaagd? Vraag je vaarbewijs aan!
Als je geslaagd bent, kun je je vaarbewijs aanvragen via het CBR. Je krijgt een pasje in het formaat van een rijbewijs thuisgestuurd.
Let op: je moet minimaal 18 jaar zijn om het Klein Vaarbewijs aan te vragen. Je mag het examen dus al eerder doen, maar je krijgt het pasje pas op je 18e.
Zo bepaal je welk vaarbewijs je nodig hebt!
Even alles op een rij:
Vaarbewijs 1:
Waar mag je varen? Binnenwater (rivieren, kanalen, meren)
Moeilijkheid: Goed te doen
Vaarbewijs 2:
Waar mag je varen? Ook op zee, Wadden, grote meren
Moeilijkheid: Iets pittiger
Twijfel je nog? Dan is ons advies: als je tóch moet leren voor vaarbewijs 1, kun je net zo goed doorpakken en zodra je je kennis van vaarbewijs 1 in je hoofd hebt, ook meteen vaarbewijs 2 halen. Dan ben je klaar voor elk avontuur op de Nederlandse binnenwateren!
Wil je serieus aan de slag? Check dan onze videocursus voor vaarbewijs 1 met duidelijke uitleg, handige voorbeelden en natuurlijk oefenvragen. Zo vaar jij straks met kennis én vertrouwen het water op.
